ประวัติหลวงปู่โอภาสี

บิดาของท่านประกอบอาชีพค้าขายทางเรือ คือ เอาของกินของใช้ไปเร่ขายตามคลองต่างๆ ในย่านอำเภอปากพนัง เด็กชายชวนมะลิพันธุ์ เป็นเด็กสุภาพเรียบร้อย พูดจานุ่มนวลมาตลอด และส่อแววเฉลียวฉลาดให้เห็นมาตั้งแต่เด็ก มีความขยันในการงานต่างๆ ดีมาก ตอนเด็กท่านใฝ่ฝันว่าจะเรียนหนังสือให้สูง แต่เนื่องจากทาง ครอบครัว พ่อ-แม่จะต้องส่งเสียและจะเป็นภาระขาดกำลังสำคัญที่จะช่วยเหลือครอบครัวไปคนหนึ่ง พ่อ-แม่จึงบอกให้ทราบว่า ไม่สามารถที่จะส่งเสียให้ลูกเรียนได้นะ ลูกต้องช่วยพ่อ-แม่ทำมาหากินกันก่อน น้องยังเล็กๆ กันอยู่นะ

แต่เด็กชายชวนก็รบเร้าบิดา-มารดาอยู่เรื่อยๆ ว่าอยากเรียนหนังสือ บิดาก็เลยพาไปฝากไว้ที่วัดใกล้ๆ บ้าน เพื่อที่จะเรียนหนังสือไปด้วย และมาช่วยงานทาง ครอบครัวได้ด้วย วัดที่ท่านไปศึกษาเล่าเรียนตอนเด็ก คือ วัดใต้หรือวัดนันทาราม อยู่ใกล้บ้านท่านนั้นเอง เป็นลูกศิษย์อยู่วัดนั้น จนกระทั่งอายุได้ 15 ปี เรียนหนังสือ จนจบชั้นสูงสุดของวัดนั้นแล้ว ท่านก็บอกกับบิดา-มารดาว่า อยากจะเรียนต่อไปให้สูงขึ้นไปอีก และนั่นหมายถึงว่าจะต้องไปเรียนต่อในเมือง จะเสียค่าใช้จ่ายสูงมาก ทางพ่อ-แม่ซึ่งมีภาระต้องเลี้ยงน้องอีก 7 คนที่ยังเล็กๆ กันอยู่ เด็กชายชวนเข้าใจดีจึงได้บอกกับพ่อ-แม่ว่าผมจะขอบวชเป็นสามเณร ซึ่งจะได้เรียนทางธรรม จะได้ ช่วยลดค่าใช้จ่ายทางครอบครัวลงไปได้บ้าง บิดาจึงได้จัดให้บวชเณรในปีนั้นเอง ได้เข้าพิธีบรรพขาเป็นสามเณรที่วัดนันทาราม หรือวัดใต้ที่เกิดกับบ้านเกิดของท่าน ที่อำเภอปากพนังนั้นเอง โดยมีท่านสมภารนนท์เป็นเจ้าอาวาสวัดใต้ ในขณะนั้นเป็นผู้บรรพชาให้ ในราวๆ พ.ศ. 2456 ได้บวชแล้วสามเณรชวนก็อยู่ที่วัดใต้ หรือ วัดนันทารามได้ 1 ปี ท่านสมภารนนท์ เห็นว่าสามเณรชวน ท่านเป็นคนรักการศึกษาเล่าเรียนมากๆ มีความฉลาด จึงอยากจะส่งเสริมให้ได้เรียนต่อสูงไปอีกในทาง ปริยัติธรรม ท่านก็เลยพาไปฝากให้อยู่ศึกษาปริยัติธรรม ณ

Cr. อาจารย์ยอด : สองประหลาด (หลวงพ่อกบ, หลวงพ่อโอภาสี) [พระ] new
https://www.youtube.com/watch?v=pxL3c9OBvWg

วัดท่าโพธิ์ ต.ท่าโพธิ์ อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช ซึ่งในสมัยนั้นเป็นสำนักเรียนปริยัติธรรมที่ใหญ่ที่สุดของเมืองนครศรีธรรมราช สามเณรชวนได้ศึกษาอยู่ 3 ปี เพราะท่านเป็นคนเรียนเก่งมาก เข้าใจหลักธรรมได้ดี จึงสอบได้ทุกดปี เพียง 3 ปีก็สอบได้นักธรรมชั้นเอกแล้ว ครูบาอาจารย์ใน สำนักวัดท่าโพธิ์มีความเป็นว่าควรส่งเสริมให้ไปเรียนต่ออีกทางด้านภาษาบาลี ณ สำนักเรียนวัดบวรนิเวศที่กรุงเทพฯ ต่อ จึงจัดการส่งตัวท่านมาเรียนต่อที่กรุงเทพฯ สามเณรชวนมาเรียนภาษาบาลีได้เพียงไม่นาน ท่านก็มีอายุครบอุปสมบท จึงได้เข้าพิธีอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ วัดบวรนิเวศ

พระมหาชวน วัดบวรนิเวศ ประวัติหลวงปู่โอภาสี สมัยอยู่วัดบวรนิเวศ ท่านได้เคยศึกษาปริยัติธรรมแผนกบาลีที่นั้น จนกระทั่งได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ และท่านมี ความรู้ทางด้านเปรียญจึงได้เป็น “พระมหา” ท่านได้ศึกษาอยู่วัดบวรนิเวศหลายปี อยู่จนได้เปรียญธรรม 8 ประโยค และเก่งทางด้านภาษาต่าง ๆ อีกมาก จนเชี่ยวชาญในหลายภาษา เช่น บาลี สันสกฤต ฮินดู อังกฤษ เป็นต้น เป็นที่ยอมรับกันในบรรดาเพื่อนสหธรรมิก และครูบาอาจารย์ของท่านมากมายว่า พระมหาชวนนั้นเป็นคนเรียนเก่งมาก ขยันศึกษาหาความรู้ จริงจังต่อชีวิตมาก จนได้รับหน้าที่เป็นครูสอนปริยัติธรรมทั้งบาลีและสันสกฤต ลูกศิษย์ที่ท่านเคยได้สอน ไว้หลายรูปที่เคยเรียนกับท่าน ณ สำนักวัดบวรนิเวศนี้ ส่วนใหญ่จะได้เป็นพระเถระผู้ใหญ่ในคราวต่อมาของประเทศไทย

พระมหาชวนหรือหลวงปู่โอภาสี สมัยอยู่วัดบวรนิเวศนั้น ท่านเป็นพระที่เคร่งครัดในพระธรรมวินัยมากๆ และยังสนใจศึกษาทางด้านวิปัสสนากรรมฐานอีก จึงทำให้ ท่านมีวัตรปฏิบัติค่อนข้างจะแตกต่างไปจากพระนักศึกษาธรรมทั่วไป ท่านใช้ชีวิตสันโดษ มีความคิดเรื่องธรรมลึกซึ้งมาก ๆ มีความรู้ทางด้านปริยัติธรรมอย่าง แตกฉาน ซึ่งจะพบเห็นได้จากหนังสือบทกลอนเก่า ๆ ที่ท่านเคยเขียนเอาไว้ในสมัยอยู่วัดบวรนิเวศ ซึ่งในตอนนั้นท่านได้เปลี่ยนชื่อท่านเองเป็น “โอภาสี” แล้ว โดยท่าน ได้ให้เหตุผลในการเปลี่ยนชื่อไว้ว่า “พระมหาชวนนั้นได้ตายไปจากโลกนี้แล้ว ต่อแต่นี้ไปมีแต่เรา (โอภาสี) เหลืออยู่เพียงเท่านั้นเอง” ท่านจึงใช้นามปากกาเขียนแต่ง หนังสือแจกคนที่สนใจหลักธรรมของท่าน นามว่า โอภาสี บวรนิเวศ

ในวัดบวรนิเวศในแต่ละวันนับแต่นั้นมา ท่านจะไม่ค่อยพูดจากับพระในวัดสักเท่าไหร่ ท่านพูดเท่าที่จำเป็น ท่านจะเน้นการปฏิบัติมาก ๆ จนพระในวัดเห็นการบูชาเพลิงของท่านในแต่ละวันเป็นเรื่องแปลกพิสดารกันไปตาม ๆ กัน พระในวัดบางองค์ก็กลัวไฟจะไหม้กุฏิและวัด และในบางครั้งท่านได้ออกเดินธุดงค์ไปหาความสงบสุขตามป่าต่างจังหวัดต่าง ๆ บ้าง เพื่อปฏิบัติสมาธิกรรมฐาน และระหว่างทางที่เดินไปธุดงค์นั้น ท่านก็ได้ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับสมุนไพรรักษาคนต่าง ๆ ไปด้วย รวมถึงว่านร้อยแปดชนิดต่าง ๆ ใช้ในการรักษาตนเองและผู้อื่นที่พบเจอท่านตามทางธุดงค์บ้าง

การเดินธุดงค์จากวัดบวรนิเวศไป จ.นครศรีธรรมราช บ้านเกิดของท่าน และแวะพักผ่อนเดินทางตามจังหวัดต่าง ๆ ก็ทำให้ท่านได้พบแสงแห่งธรรมในแง่มุมแบบใหม่ กลับจากการเดินธุดงค์ไปเยี่ยมบ้านเกิดของท่านแล้ว ท่านก็เดินทางกลับมาวัดบวรนิเวศอีก พระภิกษุและสามเณรที่เคยได้รับการอบรมสั่งสอนจากท่าน ในการที่จะเตรียมตัวสอบเปรียญธรรมในแต่ละปี มารอพบท่านและขอให้ท่านช่วยกวดวิชา ติวเข้มเพื่อเตรียมตัวสอบในแต่ละปีใหม่มารอพบท่านที่หน้ากุฏิ ท่านบอกกับศิษย์ไปว่า ทฤษฏีทั้งหลายที่ได้สั่งสอนให้ไป แม้จะรู้แล้วอย่างถ่องแท้ แต่ถ้าเราไม่นำไปปฏิบัติ ก็ไม่อาจจะพิสูจน์ความจริงได้ แล้วถึงจะสอบเปรียญธรรมได้ 9 ประโยค ก็ไม่สามารถจะไปนิพพานได้ นอกจากปฏิบัติธรรมตามแนวทางที่พระพุทธองค์ทรงชี้แนะแนวทางเอาไว้ให้เท่านั้นเอง ถึงจะนิพพนได้

หลังจกากลับมาจากการเดินธุดงค์ในครั้งนั้น ท่านก็เริ่มบำเพ็ญเพียรอย่างเคร่งครัดมาก จากนั้นก็มีประชาชนให้ความเคารพท่านอย่างมาก เพราะท่านเป็นพระที่สันโดษ อยู่ในวัดไม่ค่อยยุ่งกับใคร วัน ๆ อยู่ในกุฏิ ทุกวันที่ท่านจะต้องปฏิบัติภารกิจเป็นประจำ คือ จะนั่งสมาธิเพื่อเข้าฌานเหมือนเกจิอาจารย์องค์อื่น ๆ แต่สิ่งที่แปลกไปก็คือ คนนำของมาถวายท่านมาก ท่านก็จะเผาไฟมากเช่นกัน ไม่เก็บไว้เลย แต่ก็จะแจกสามเณรในวัดและประชาชนไปบ้าง นอกนั้นโยนเข้ากองไฟหมด จนกฎิของท่านมีควันไฟพุ่งออกมามากมายเต็มไปหมดเลย จนมีเสียงวิพากษ์วิจารณ์กันมากมาย ทั้งในวัดและนอกวัดต่าง ๆ นานาว่า ถ้าเผาของแบบนี้ไฟอาจจะไหม้วัดได้

จนวันหนึ่งมีพระในวัดและชาวบ้านข้างวัด ได้นำเรื่องไปบอกเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศ และพระอุปัชฌาย์ของท่านที่ท่านไปฝากตัวเป็นศิษย์ ตอนมาจากจังหวัดนครศรีธรรมราชครั้งแรก คือ สมเด็จพระสังฆราชเจ้ากรมหลวงวชิรญาณวงศ์ หรือ หม่อมหลวง ชื่นนพวงศ์ ให้เรียกตัวท่านมาว่ากล่าวตักเตือน ในการที่ท่านเผาของในวัดบวรนิเวศนี้บ้าง ว่าสักวันไฟอาจไหม้วัดได้ แต่การบูชาเพลิงของท่านก็ยังมีขึ้นอีก หลวงพ่อจะไม่ออกไปไหน ถ้าไม่จำเป็นจริง ๆ ท่านจะฉันอาหารเพียงมื้อเดียว คือ อาหารกลางวัน แต่ก็ดูเหมือนจะไม่ได้ฉันข้าวเลยด้วยซ้ำไป เพราะท่านจะตักข้าวใส่ปากเพียง 3 คำเท่านั้นก็ไม่ฉันต่ออีกแล้ว ท่านก็ยังครองตัวอยู่มาได้ ก็เป็นเรื่องน่าแปลกแก่ลูกศิษย์และผู้คนที่ไปพบเจอท่านในวัดบวรนิเวศ ภายในห้องของท่านนั้น สิ่งที่ทุกคนมองไปพบเห็นมากมายที่สุด คือ พระบรมรูปพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เต็มไปหมด ที่กุฏิท่านไม่รู้ว่ารูปเล็กหือว่ารูปใหญ่ ท่านจะมีบูชาไว้มากมาย ส่วนในเรื่องกิจกรรมของพระสงฆ์ทั่วไปที่พึงกระทำ คือ การลงไปสวดมนต์ในโบสถ์ ทำวัตรเช้า-ทำวัตรเย็น และวันสำคัญต่าง ๆ ทางพระพุทธศาสนา ท่านก็ปฏิบัติตามประเพณีไม่เคยขาด เมื่อสเร็จแล้วท่านก็กลับขึ้นมาบนกุฏิของท่าน บำเพ็ญเพียรตามแนวทางของท่านเหมือนเดิม ท่านจะนั่งบำเพ็ญเพียรภาวนาแบบนี้ทุกวันจนสว่างทีเดียว

สิ่งที่ท่านให้คำอธิบายไว้ในการเผาสิ่งของต่าง ๆ ของท่านนี้ คือ โดยปกติแล้วพระเพลิงเผาผลาญสรรพสิ่งอื่นใดในโลกจนมอดไหม้เป็นจุลมหาจุลไปจนหมดสิ้น ก็จัดว่าเป็นธาตุที่มีความร้อนสูงอยู่แล้วและถึงกระนั้นจิตใจของมนุษย์นั้น ยังมีความร้อนแรงยิ่งกว่ากองเพลิงเหล่านั้นเสียอีก นั่นคือ ความร้อนของมนุษย์นั้น เกิดจากการถูกเผาผลาญของดวงจิตด้วย โลภะ โทสะ โมหะ อวิชชาต่าง ๆ อีกมากมายและการที่ท่านได้นำเอาสรรพสิ่งของวัตถุทั้งหลายที่คนถวาย ไม่เผาทำลายลง ก็เพื่อเป็นพุทธบูชา และเป็นการดับกิเลสทั้งหลายทั้งปวงให้หมดไปในจิตใจของเรานั่นเอง

ขอบคุณรูปภาพจาก : www.tnews.co.th